Aan de buitenkant kan alles er mooi uitzien- een leuke partner, een goede baan, leaseauto, bonus, elk jaar promotie – terwijl iemand toch doodongelukkig is in zijn werk. Werk dat te weinig voldoening om tot pensioendatum te blijven doen. Motivatie heeft veel invloed op werktevredenheid.

Maar over welke motivatie gaat het dan precies? Je kunt twee soorten onderscheiden: interne en externe motivatie. Een functie met status en een grote zak geld is meegenomen, maar niet bepalend voor echte motivatie. Status en geld behoren tot de categorie externe motivatie: je doet iets omdat een ander dat van jou wil, dat is niet per definitie wat jij zelf wilt.

Herzberg ontdekte het volgende: factoren die zorgen voor motivatie en tevredenheid over werk zijn niet dezelfde als factoren die tot ontevredenheid leiden. Tevredenheid en ontevredenheid zijn semantisch elkaars tegenpolen, maar als het om werktevredenheid gaat, is niet ontevreden niet hetzelfde als tevreden Herzberg licht dat toe in Harvard Business Review artikel How Do You Motivate Employees?

Neem bijvoorbeeld een te lage beloning. Dat zorgt voor ontevredenheid. Een hoge beloning kan ontevredenheid wegnemen, maar dat is nog wat anders dan tevreden zijn. Beloning is een ‘dissatisfier’. Dissatisfiers dragen bij aan werkontevredenheid als ze niet vervuld worden. Wordt er wel aan voldaan dan ontstaat er een neutrale toestand, maar geen tevredenheid. Voor werktevredenheid zijn ‘satisfiers’ nodig. Satisfiers zijn factoren die direct bijdragen aan tevredenheid.

Dissatisfiers

Factoren die tot werkontevredenheid leiden als er niet aan voldaan is (c.q. een neutrale situatie opleveren als er wel aan voldaan is) zijn:

  • Bedrijfsbeleid
  • Wijze van Leidinggeven
  • Werkomstandigheden
  • Werkzekerheid
  • Salarishoogte
  • Status

Satisfiers

Dit zijn factoren die tot werktevredenheid leiden als er aan is voldaan is:

  • Uitdagend werk
  • Erkenning en waardering
  • Verantwoordelijkheid
  • Persoonlijke groei en ontwikkeling
  • Motivatie van binnenuit

Echt werkplezier valt dus te halen uit werk met een hoog gehalte aan satisfiers. De motivatie komt dan van binnenuit, waardoor je kunt houden van je werk, ook zonder hoog salaris.

Het werk past dan bij je drijfveren. Niet ‘ik ontvang salaris omdat ik voldoe aan wat de afdelingen Finance en Marketing van mij willen’ maar eerder ‘de klant betaalt mijn salaris voor iets waar ik zelf plezier aan beleef’.