Pesten op de werkvloer komt vaker voor dan je denkt! TNO geeft aan dat een half miljoen mensen wel eens gepest wordt op de werkvloer en honderdduizend mensen geven aan structureel gepest te worden.

Onder structureel pesten wordt verstaan dat iemand wekelijks gedurende minimaal een half jaar gepest wordt. Als leidinggeven of HR manager wil je hier iets aan doen. Ten eerste omdat je een sfeer van pesten niet op de werkvloer wil. Het leidt vaak net als op het schoolplein tot verdeeldheid in een team. Maar daarnaast heeft het ook een behoorlijke impact op het welzijn van degene die wordt gepest. Demotivatie, ontslag of ernstige burn-out klachten zijn het gevolg.

Om grip te krijgen op pesten is het belangrijk om te snappen waarom mensen het doen. Pesten is vaak gevoed door een machtsspel. De meeste mensen pesten vooral om meer (sociale) status te verkrijgen. Maar ook jaloezie, frustratie af reageren of sociaal ongemak kunnen redenen zijn dat iemand anders pest.

Pesten kan op heel veel manieren tot uiting komen. Basis is dat iemand ten koste van iemand anders zichzelf profileert, zoals grapjes maken, openlijk ‘terecht’ wijzen, beledigen, bedreigen, continu kritiek geven, verkeerde informatie geven, eigendommen stuk maken en non-verbalen (bedreigende) gebaren niet.

Voegtijdige signaleren is het beste om schade te beperken. Waar kan je op letten?

1. Herken een ‘bully’

Algemeen profiel van een pester is iemand die minder in staat is zijn emoties onder controle te houden. Impulsief, explosief en zelfs agressief gedrag zijn kenmerkend. Ook zie je vaak dat ze bondjes proberen te sluiten. Kijk en luister en verzamel feiten. Ga vervolgens het gesprek aan met de bully.

2. De groepsdynamiek verandert

Als manager is sensitief zijn voor de groepsdynamiek belangrijk. Het is vaak een onderbuik gevoel. Maar ook zie je dat er een ‘nieuwe’ kern in een groep ontstaat die zich een hogere sociale status aan meet. Hoe sneller je signaleert dat er iets niet klopt in je team hoe sneller je kan ingrijpen. De makkelijkste manier om een gevoel bevestigd te krijgen is om met enkele mensen uit het team het gesprek aan te gaan. Kies dan mensen die sterk in het team staan en zorg dat de informatie 100% vertrouwelijk wordt behandeld.

3. Vaker ziekmelden met vage redenen

Wanneer het om pesten gaat, zal de frequentie boven gemiddeld zijn. Ook zullen de klachten vaag. Hoofdpijn, gevoel van stress, algeheel niet welbevinden enz. Wanneer je als manager vermoedt dat er iets speelt, ga het gesprek aan. En heb er begrip voor dat iemand niet durft aan te geven wat er aan de hand is. Enerzijds omdat hij zich mogelijk bedreigd voelt en bang is dat het pestgedrag erger wordt. Anderzijds omdat zijn trotst het niet wil melden. Ervoor kiezen om een extern iemand, bijv een coach of een vertrouwenspersoon in te zetten is dan aan te raden.

Je weet wie de bully is en dan?

Pesten is niet ok. En zeker wanneer het al een tijd gaand is. In mijn ogen is er maar 1 oplossing en dat is de bully uit het team halen. Eventueel kan je hem in een ander team zetten. Zorg dan voor dossieropbouw! Zodat bij herhaling een carrière elders de volgende stap is.

Algemeen tips om pesten geen voedingsbodem te geven:

• Zorg dat je een open communicatie met je medewerkers hebt – vertrouwen is het aller belangrijkste om snel te horen en voelen wat er gaande is op de werkvloer
• Geef informatie aan je medewerkers zodat zij een bully herkennen en erkennen wanneer iemand wordt gepest
• Maak het bespreekbaar door het op e agenda te zetten tijdens een regulier overleg
• Geef management een korte cursus over pesten – herkennen en ingrijpen
• Wat je zeker niet moet doen is de situatie in stand laten en degene die gepest wordt leren dat hij van zich af moet bijten. Dit maakt het vaak erger. En degene die gepest wordt zal zich nog kleiner gaan voelen.